Stress treft ons allemaal. De nadelige effecten van overmatige stress zijn goed gedocumenteerd in allerlei medische publicaties.

Duizenden researchartikelen, studies en boeken bewijzen dat stress zonder enige twijfel een factor kan zijn bij elke ziekte. Stress wijzigt de biochemie en de neurologische functies en kan het immuunsysteem en het spijsverteringsstelsel verzwakken. Dit neuro-psychologisch-immunoverband is duidelijk omschreven in vele collegiaal getoetste (peer reviewed) medische tijdschriften over  Psychoneuroimmunology.

De vecht-of-vlucht reactie

Stress kan een lichaamsreactie ontketenen bij een waargenomen dreiging of gevaar en deze wordt de vecht-of-vlucht reactie genoemd. Bij deze reactie komen bepaalde hormonen vrij zoals bijvoorbeeld adrenaline en cortisol, wat de hartslag versnelt, de spijsvertering vertraagt en de bloedstroom naar de belangrijke spiergroepen vermindert, terwijl andere functies van het autonome zenuwstelsel in die mate worden gewijzigd dat het lichaam een uitbarsting van energie en kracht krijgt. De naam van deze reactie is gebaseerd op het feit dat zij ons in staat stelt om fysiek te vechten of om weg te lopen wanneer we geconfronteerd worden met gevaar. Maar deze reactie wordt tegenwoordig ook geactiveerd in situaties waar geen van beide reacties aangewezen is, zoals bijvoorbeeld in het verkeer of gedurende een stressvolle dag op het werk.

De genoemde systemen zijn ontworpen om terug te keren naar hun normale functie via de ontspanningsreactie zodra de waargenomen bedreiging verdwijnt. Maar in tijden van chronische stress gebeurt dat dikwijls niet en op die manier wordt schade toegebracht aan het lichaam als de stress niet gereduceerd en behandeld wordt.

Enkele algemeen bekende fysiologische veranderingen veroorzaakt door stressreacties:

Verhoogde hartslag – dit kan leiden tot en/of bijdragen aan hartproblemen. Hormonale fluctuaties – dit kan leiden tot en/of bijdragen aan endocriene, reproductieve, digestieve aandoeningen, obesitas, diabetes en mentale aandoeningen. Vernauwing van spieren en bloedvaten – dit kan leiden tot en/of bijdragen aan pijn, spanning, circulatiestoornissen, cardiopulmonale problemen en astma. De onderdrukking van niet-essentiële levensprocessen – dit heeft een invloed op de voortplanting, de hogere uitvoerende hersenfuncties, de spijsvertering en de immuniteit.

Veel mensen denken alleen maar aan stress in de zin van deadlines op het werk, familie- of relatiestress, financiële druk, verkeersopstoppingen of misschien de dood van een geliefde. Maar stressreacties treden ook op het onbewuste, cel-, subtiele of energetische niveau telkens wanneer we blootgesteld worden aan een toxine, pathogeen of allergeen, en elke keer wanneer ons lichaam blootgesteld wordt aan een voedingstekort of overdaad.

Wat zijn de bewezen voordelen van biofeedback?

Biofeedback is positief voor iedereen. De meeste mensen getuigen dat biofeedbacksessies ontspannend, rustgevend en heilzaam zijn. Yucha en Montgomery (2008) hebben hun artikel “Evidence Based Practice in Biofeedback and Neurofeedback” gepubliceerd in het ‘Journal of Applied Psychophysiology and Biofeedback’. Dit artikel gaf een samenvatting van al de recentste medische research, die met wetenschappelijke precisie en consistente resultaten de voordelen en de doeltreffendheid van biofeedback beoordeelt bij het behandelen van de volgende gezondheidsproblemen.